Jedną z cech charakterystycznych dla Zespołu Aspergera widocznych u Oliwki jest sztywność zachować.
Jeśli zaakceptowany przez nią plan nagle ulegnie zmianie – prawie zawsze spotyka się to z jej złością, niepokojem. Nie lubi zmian, a o każdej musi być wcześniej uprzedzona. Nagłe zmiany są dla niej strasznie trudne.
Przykład: wracając z działki do domu powiedziałam Oliwce, że kupię jej loda. Niestety budka z lodami była tak oblegana, że musiałabym stać godzinę w kolejce. Dlatego powiedziałam Oliwce, że loda kupimy w innym sklepie. Córka natychmiast zareagowała złością, krzykiem. Bez przerwy powtarzała „obiecałaś”. Na nic zdały się moje tłumaczenia, że kupię jej za chwilę w sklepie, bo tu jest bardzo długa kolejka.
Takich przykładów mogę podać tysiące. I ktoś mi powie, że przecież każde dziecko, któremu obieca się loda a go nie otrzyma będzie krzyczało, tupało nogami i płakało. Otóż nie. Sytuacja z lodem to tylko jeden przykład. Schemat postępowania Oliwki ma również zastosowanie do każdej innej sytuacji, niezależnie od tego, czy dotyczy ona loda, wyjścia na spacer, zabawy z siostrą czy tym, kto odbierze ją ze szkoły.
Ciężko jest z tym żyć, bo jak wiemy życie jest nieprzewidywalne. Bardzo często zmuszeni jesteśmy do zmiany planów. Zazwyczaj musimy reagować natychmiast. Tymczasem dziecko z Zespołem Aspergera jakby za tymi zmianami nie nadąża. Ono potrzebuje czasu, aby z taką zmianą się oswoić. Ja nauczyłam się już, ale czasem zapominam, żeby córce nic nie obiecywać i nie mówić, że będzie tak na pewno. Gdy użyję słowa „obiecuję”, czy też „na pewno tak będzie”, a coś nie wyjdzie niekoniecznie z mojej winy, zrobi się z tego ogromny problem.
Oczywiście tłumaczę zawsze Oliwce, że życie jest trudne, że czasami nasze plany muszą ulec zmianie, ale myślę, że jeszcze dużo czasu minie, zanim ona to zaakceptuje. Jeśli w ogóle do tego kiedyś dojdzie.